Το βιβλίο έλαβε το 2014 το βραβείο Ανδρέα Πετροπούλου της Ακαδημίας Αθηνών για μελέτη αναφερόμενη στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 ή την προετοιμασία αυτής. 

Στη μακρά πορεία της ελληνικής παλιγγενεσίας, ο Βελεστινλής σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου, κατά την οποία οι Έλληνες αναζητούσαν την ανεξαρτησία τους στηριζόμενοι πρωτίστως στη συνδρομή των ξένων, και την απαρχή μιας νέας, κατά την οποία τολμούν να διανοούνται και να προετοιμάζουν μια νέα ανεξάρτητη πολιτειακή τάξη.

Και επειδή κλείνει μια περίοδο και ανοίγει μία νέα, συνιστά, την εμβληματικότερη μορφή της νεώτερης ελληνικής ιδεολογίας, εξ αιτίας ακριβώς της μοναδικής του συνθετικότητας: Συγγραφέας ρομαντικών διηγημάτων και στιχουργημάτων, έργων επιστημονικής εκλαΐκευσης και αρχαιογνωσίας, εκδότης υπέροχων χαρτών, χρησμολογικών κειμένων και βιβλίων στρατιωτικής τακτικής, συγγραφέας επαναστατικού «προγράμματος», ποιητής –λόγιος και λαϊκός–, τραγουδιστής και μουσικός, προπαντός οργανωτής και αδάμαστος επαναστάτης μέχρι τέλους. Η μορφή του άστραψε για λίγο καιρό και άφησε έκθαμβους τους συγχρόνους του – και φαίνεται πως τύφλωσε πολλούς από τους τοτινούς καθώς και τους σύγχρονους λογίους μας.

Ο Ρήγας προσωποποιούσε τη σύνθεση και την άρση της αντίθεσης ανάμεσα στα ρεύματα που διαπερνούν τον σύγχρονο ελληνισμό: σκέψη και δράση, συναίσθημα και ορθός λόγος, Ανατολή και Δύση, αρχαιότητα και Βυζάντιο, νεωτερικότητα και παράδοση, λόγιο και λαϊκό στοιχείο. Ο Ρήγας ήταν η προσωποποιημένη άρση του «καημού της ρωμιοσύνης», της διαρκώς ανολοκλήρωτης ταυτότητάς μας, γι’ αυτό και πάντα επίκαιρος, τόσα χρόνια μετά:  διότι βρισκόμαστε ακόμα αντιμέτωποι με το ίδιο αίτημα, να απαντήσουμε θετικά στον «καημό της ρωμιοσύνης», στον καημό των λαών της Βαλκανικής.

Ο Ρήγας υπήρξε η προσωποποιημένη άρση του «καημού της ρωμιοσύνης», του διαρκούς ανολοκλήρωτου της ταυτότητάς μας, γι’ αυτό και διαρκώς επίκαιρος, τόσα χρόνια μετά, γι’ αυτό και αντικείμενο διαμάχης, διότι, ακόμα και σήμερα –ίσως σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε–, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το ίδιο αίτημα.

Το επαναστατικό όραμα του Ρήγα Βελεστινλή θα παραμείνει ανολοκλήρωτο και ο ίδιος ο εμπνευστής του δεν θα προλάβει έστω να δοκιμάσει να το θέσει σε εφαρμογή, όχι γιατί δεν διέθετε τη συνθετική και αγωνιστική δυνατότητα και διάθεση για κάτι τέτοιο, αλλά διότι η μοίρα μας, για οκτώ αιώνες, έως σήμερα, ορίζεται από αυτή την κατταρα του συνόρου δύο κόσμων, Ανατολής και Δύσης, ανάμεσα στους οποίους συνθλιβόμαστε.

Ο Βελεστινλής και η Φιλική Εταιρεία δοκίμασαν να μεταβάλουν και πάλι αυτό που σήμερα έγινε σύνορο σε οικουμένη, σε ό,τι δηλαδή υπήρξε για πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια, μέχρι και το Βυζάντιο, ο ελληνικός κόσμος. Γι’ αυτό στοχοθέτησαν τη συμπερίληψη όλου του βαλκανικού χώρου, στο επαναστατικό τους σχέδιο. Όμως ανολοκλήρωτο θα μείνει το όραμά του, ανεκπλήρωτο, πριν καν αρχίσει να μπαίνει σε εφαρμογή, το διάβημά του. Ως μια πρόκληση εσαεί για τους Έλληνες –αλλά και τους λοιπούς Βαλκάνιους– να απαντήσουν κάποτε θετικά στον «καημό της ρωμιοσύνης», τον καημό των λαών της Βαλκανικής.

Γι’ αυτό ο Ρήγας Βελεστινλής παραμένει αξεπέραστος, το εμβληματικό και ταυτόχρονα ανολοκλήρωτο πρόταγμα του νεώτερου ελληνισμού. Γι’ αυτό γυρνάμε και ξαναγυρνάμε κοντά του, γι’ αυτό μας γοητεύει –με έναν συχνά δυσεξήγητο τρόπο– η φυσιογνωμία του, διότι αποτελεί το πρόσωπο –διαχρονικό και, στις μέρες μας, τραγικό– του ελληνισμού, Έλληνας, Βαλκάνιος, οικουμενικός.

(Από την παρουσίαση της έκδοσης)