Η θεμελιώδης παρέκκλιση – Ρομαντισμός και διαφωτισμός στον 21ο αιώνα
Επιπλέον πληροφορίες
Συγγραφέας | |
---|---|
Εκδόσεις | |
Έτος Έκδοσης |
€21,20
1 σε απόθεμα (επιπλέον μπορεί να ζητηθεί κατόπιν παραγγελίας)
Η απόκλιση-παρέκκλιση -η παρέγκλισις του Επίκουρου- είναι συστατική του κόσμου μας. Μια απόκλιση από τις ευθείες τροχιές των ατόμων, που θα χάνονταν στο άπειρο, επιτρέπει στον κόσμο να συγκροτηθεί, στην ύλη να πορευτεί -αντίστροφα από την αποσυνθετική εντροπία- προς διαρκώς πολυπλοκότερες συγκροτήσεις, στο σύμπαν και στη ζωή να υπάρξουν. Η δημιουργός παρέκκλιση είναι το «θεμέλιο» του κόσμου και η αιτία για την εμφάνιση του ανθρώπου ως είδους, και της ιστορίας του ως δημιουργίας…
… Η «ιδιαίτερη οπτική» αυτού του δοκιμίου εδράζεται στην προσπάθεια συνδυασμού δύο διαστάσεων, της ρομαντικής και της μετα-μεσσιανικής. Μια επαναστατική και επικαιροποιημένη εκδοχή του ρομαντισμού είναι όχι μόνον απαραίτητη για την ίδια την επιβίωση του ανθρώπου, ως είδους, στην εποχή της τεχνολογικής ύβρεως, αλλά έρχεται σε αντίθεση και θα πρέπει να υπερβεί οποιαδήποτε μεσσιανική εσχατολογία. Διότι η δυναμική του μεσσιανισμού ανατρέπει, μέσα από την εσώτερη έκφυσή της, κάθε αυθεντικό ρομαντικό εγχείρημα. Ο μεσσιανισμός οδηγεί την όποια επαναστατική απόπειρα σε ολοκληρωτικές ή/και γραμμικές καταλήξεις, άσχετα με τις προθέσεις των εμπνευστών του…
…Αν θέλουμε, λοιπόν, να απαντήσουμε στην κυρίαρχη σκέψη του εργαλειακού ορθολογισμού, οφείλουμε να επιχειρήσουμε μια «υπέρβαση» της στατικής «νευτώνειας» (μαρξιστικής, μεσσιανικής) «γεωμετρίας» της απελευθέρωσης προς την κατεύθυνση μιας πολυδιάστατης και «αϊνστάνειας» οπτικής· μιας οπτικής που ενσωματώνει τον χρόνο στον χώρο, τη μακρά διάρκεια με το εδώ και το τώρα, το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, απέναντι στην υποτίμηση του παρελθόντος και της παράδοσης που χαρακτηρίζει τον μεσσιανισμό.
…Η μόνη διέξοδος η οποία μπορεί να διασώσει την απελευθερωτική παράδοση είναι η δημιουργική «υπέρβασή» της. Μια υπέρβαση προς την κατεύθυνση ενός προτάγματος ριζικού, αλλά μη μεσσιανικού, που δεν επαγγέλλεται «το τέλος της ιστορίας», αλλά μια διαδικασία μετασχηματισμών χωρίς τέλος, προς ένα ιδεώδες διαρκώς άπιαστο και πάντα πλησιέστερο, ενός προτάγματος που θεωρεί σημαντικότερο το ίδιο το ταξίδι παρά ένα ανύπαρκτο «τέλος-τελείωση». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
… Η «ιδιαίτερη οπτική» αυτού του δοκιμίου εδράζεται στην προσπάθεια συνδυασμού δύο διαστάσεων, της ρομαντικής και της μετα-μεσσιανικής. Μια επαναστατική και επικαιροποιημένη εκδοχή του ρομαντισμού είναι όχι μόνον απαραίτητη για την ίδια την επιβίωση του ανθρώπου, ως είδους, στην εποχή της τεχνολογικής ύβρεως, αλλά έρχεται σε αντίθεση και θα πρέπει να υπερβεί οποιαδήποτε μεσσιανική εσχατολογία. Διότι η δυναμική του μεσσιανισμού ανατρέπει, μέσα από την εσώτερη έκφυσή της, κάθε αυθεντικό ρομαντικό εγχείρημα. Ο μεσσιανισμός οδηγεί την όποια επαναστατική απόπειρα σε ολοκληρωτικές ή/και γραμμικές καταλήξεις, άσχετα με τις προθέσεις των εμπνευστών του…
…Αν θέλουμε, λοιπόν, να απαντήσουμε στην κυρίαρχη σκέψη του εργαλειακού ορθολογισμού, οφείλουμε να επιχειρήσουμε μια «υπέρβαση» της στατικής «νευτώνειας» (μαρξιστικής, μεσσιανικής) «γεωμετρίας» της απελευθέρωσης προς την κατεύθυνση μιας πολυδιάστατης και «αϊνστάνειας» οπτικής· μιας οπτικής που ενσωματώνει τον χρόνο στον χώρο, τη μακρά διάρκεια με το εδώ και το τώρα, το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, απέναντι στην υποτίμηση του παρελθόντος και της παράδοσης που χαρακτηρίζει τον μεσσιανισμό.
…Η μόνη διέξοδος η οποία μπορεί να διασώσει την απελευθερωτική παράδοση είναι η δημιουργική «υπέρβασή» της. Μια υπέρβαση προς την κατεύθυνση ενός προτάγματος ριζικού, αλλά μη μεσσιανικού, που δεν επαγγέλλεται «το τέλος της ιστορίας», αλλά μια διαδικασία μετασχηματισμών χωρίς τέλος, προς ένα ιδεώδες διαρκώς άπιαστο και πάντα πλησιέστερο, ενός προτάγματος που θεωρεί σημαντικότερο το ίδιο το ταξίδι παρά ένα ανύπαρκτο «τέλος-τελείωση». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)