H τέχνη βρέθηκε πάντοτε στο κέντρο του ενδιαφέροντος ενός εφαρμοσμένου ρασιοναλισμού. Είναι μια άποψη της μοίρας της να θεωρείται το προβληματικό παιδί του Διαφωτισμού. Όταν δεν διορθώνεται στα αναμορφωτικά του σχολεία, στήνεται στον τοίχο για παραδειγματισμό των αμφίβολα «φυσιολογικών».
Όμως, ο Μπαλζάκ του μαρξισμού κι ο Ντοστογιέφσκι της ψυχανάλυσης δεν έχουν να κάνουν τίποτε με την Ανθρώπινη Κωμωδία ή τους Αδελφούς Καραμάζοφ. Δεν έχουν να κάνουν τίποτε περισσότερο, απ’ ό, τι να κάνουν οι άγιοι του σαρτρικού υπαρξισμού με τον Κάφκα, ή το κατηγορητήριο επί φασιστική εκτροπή με τα Κάντος του Πάουντ. Το παλαμικό έργο, νεκρό ή ζωντανό, δεν είναι του αληθινού Παλαμά του Νίκου Ζαχαριάδη, ούτε του αβυσσαλέου Παλαμά του Αγγέλου Δόξα.
Ευτυχώς η τέχνη, παρά την εύθραυστή της ιδιοσυγκρασία, κατάφερε πάντα να επιζήσει από τους ερμηνευτές και τις ερμηνείες της. Όταν οι ερμηνείες αυτές, αποστρογγυλωμένες, θάβονται στις παλιές, «σκωληκόβρωτες» (κατά Ροΐδη) βιβλιοθήκες, και μόνο γέροι καλόγεροι τις ψιθυρίζουν την ώρα της λειτουργίας, η τέχνη συνεχίζει να ζει τη δική της ύπαρξη, αδιάφορη για τα μάτια που την κοίταξαν από την κλειδαρότρυπα. […] (Από την εισαγωγή του μεταφραστή)